Buurtmanifest voor een leefbare wijk

De *pdf-versie van deze tekst vindt u hier.

Onze globale doelstelling

We willen een aangename buurt waar mensen graag blijven wonen, leven, werken en waar mensen ook met plezier voorbij komen.

Onze aanpak

Onze wijk is traditioneel een rustige, gastvrije woonwijk. Bewoners komen doelbewust naar deze wijk vanwege de nabijheid van openbaar vervoer, de aanwezigheid van scholen, … waardoor auto’s wat meer op stal blijven of gewoonweg niet meer nodig zijn.

Daarnaast is onze wijk voor de Stad en regio uiterst belangrijk als:

• mobiliteitsknooppunt voor pendelaars
• toegangspoort voor bezoekers die in Gent aankomen met de trein, tram of bus
• scholenomgeving voor studenten en scholieren

Wij geloven dat die belangrijke functies perfect verzoenbaar zijn en het best vervuld kunnen worden in een omgeving die duurzame bewoners aantrekt en behoudt, in het bijzonder huiseigenaars of langetermijn huurders waaronder veel gezinnen. Zij hebben het grootste belang bij een aangename wijk, en zullen er daarom het meeste toe bijdragen. Zij rijden meestal voorzichtig in de buurt, houden straten, huizen en tuinen net, zorgen voor sociale controle, houden kwalitatieve kleinhandel bloeiend, werken aan een goede sfeer ... De inspanningen van deze bewoners zijn ook ten gunste van tijdelijke bewoners en van passanten, die mee kunnen genieten van een veilige, fraaie, levendige en warme buurt. We willen met ideeën en acties onze buurt nog aangenamer maken, samen met alle buurtbewoners.

De afgelopen jaren lijkt de aandacht van het beleid voor de blijvers in de wijk Sint-Pieters-Buiten afgezwakt, en nam de Stad Gent vooral maatregelen voor pendelaars en studenten. Dit gaat ten koste van de kwaliteit van de buurt, waar uiteindelijk al haar gebruikers onder lijden.

Door duurzame wijkbewoners aan te trekken en te houden in de wijk Sint-Pieters-Buiten blijft dit stadsdeel aantrekkelijk voor bewoners, kan het Station-Gent-Sint-Pieters een veilig, aangenaam station blijven voor pendelaars, laten we een goede eerste indruk na aan de binnenlandse en buitenlandse bezoekers die Gent bereiken per trein, en kunnen de vele scholieren en studenten in een prettige omgeving school lopen.

1. Projectontwikkeling op maat van de wijk, en in dialoog met de wijk van kwalitatieve woningen

De wijk Sint-Pieters-Buiten kijkt aan tegen grote projectontwikkelingen: in en rond het station Gent-Sint-Pieters, de verdichting en uitbreiding van de campus van de Hogeschool, de bouwplannen op de site van de Redemptoristen, en bijkomende studentenresidenties. Dit betekent nog meer bebouwing, nog meer mensen, en nog meer verkeer in een al zeer dichtbevolkte buurt waar enorm veel volk door stroomt op weg naar scholen of openbaar vervoer.

Nog extra bewoners of verkeersaanzuigende functies riskeren de buurt te overbelasten. We willen een halt toeroepen aan nieuwe grote projectontwikkeling, en willen dat bestaande plannen de leefbaarheid van de buurt in stand houden: 

• Het stadsbestuur moet een ruimtelijke en stedenbouwkundige visie hebben op de wijk Sint-Pieters-Buiten. De visie moet verankerd worden in een gemeentelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan, opgesteld met inspraak van de buurtbewoners. Enkel zo kan men inspelen op de cumulatieve effecten van (toekomstige) bouwplannen in de wijk
• Projectontwikkelingen kunnen enkel als ze een neutrale impact hebben op de verkeerssituatie in de wijk: extra verkeersdruk kan niet in een reeds overbelaste wijk. Bovendien willen we bij elke projectontwikkeling maximale aandacht voor groen, bv geen inbreiding zonder extra groen.
• We willen proactieve inspanningen van het stadsbestuur en /of projectontwikkelaars om de buurt tijdig te informeren over plannen voor grote ontwikkelingen, zodat buurtbewoners commentaren en suggesties kunnen geven
• We hameren op een doordachte inplanting van nieuwe volumes met respect voor lichten en zichten van buurtbewoners. De “45°-regel” als te respecteren afstand van bestaande bebouwing is een absolute minimumstandaard. En 2 à 3 bouwlagen hoogte moet de norm blijven in de wijk (max. 2 bij eventuele inbreiding), met een absolute begrenzing van 4 bouwlagen (cfr. het appartementencomplex Vina Bovy)
• We vragen een kentering in de stiefmoederlijke behandeling van de Zuidelijke werf van het project Gent-Sint-Pieters: ook een geluidscherm aan de zuidkant van de sporen (dus niet alleen langs de kantoren van de noordkant), alsook de opmaak van plannen en budgetten (en een tijdige communicatie ervan) voor een kwalitatief Prinses Mathildeplein parallel met de werken aan de noordkant, en een snelle uitvoering ervan

2. Behoud kwalitatieve woningen

Om de stadsvlucht van gezinnen tegen te gaan willen wij dat de kwaliteit van de woonwijk en de bestaande woningen verbetert of minstens behouden blijft. Een verdere verdichting van de wijk kan enkel onder strikte voorwaarden: 

• Woonprojecten moeten niet alleen op zich kwalitatief zijn, maar ook een positieve impact hebben op de omgeving. Zo moeten huidige bewoners bv. bij geplande bebouwing op naastgelegen percelen systematisch de kans krijgen om hun bestaande tuinen te ontsluiten voor zacht wegverkeer, of toegang te krijgen tot een nieuw stukje openbaar groen. Nieuwe woonprojecten mogen geen onredelijke hinder veroorzaken bij de huidige bewoners
• Het aandeel koten, appartementen en huizen zonder buitenruimte moet omlaag. Dat kan door een fikse beperking van bouwvergunningen voor studentenkoten en appartementen, en tuincreatie/tuinuitbreiding en openbaar groen waar mogelijk
• Indien er toch nog gebouwd wordt dan moet absoluut voorrang gegeven worden aan grondgebonden woningen met buitenruimte, geschikt voor gezinnen (zie ook de aanbevelingen van de Gentse woonstudie van 2010)

3. Studenten welkom, maar geen invasie

Uit de wijkmonitor van de Stationsbuurt Zuid blijkt dat in 2008 bijna 1 op 6 bewoners in onze bredere buurt officieel kotstudent was. Het reële aantal studenten sindsdien ligt een pak hoger. We merken hoe de “verkoting” van onze buurt gestaag toeneemt. Daarom vinden we het dringend nodig dat: 

• Het cijfermateriaal over het aantal studenten dat in de wijk op kot zit regelmatig bijgewerkt wordt
• De Stad bij het verlenen van bouwvergunningen voor studentenkoten telkens toetst in hoeverre de verhouding studenten-niet studenten in de wijk nog goed zit. De maximumgrens om de leefbaarheid van onze buurt te garanderen is momenteel bereikt
• De studentenbevolking gelijkmatiger gespreid wordt door een stedenbouwkundig beleid dat kleinschaliger infrastructuur aanmoedigt (zonder gezinswoningen op te offeren), meer verspreid doorheen de stad. Grotere studentencomplexen horen niet thuis in een woonkern
• Het beloofde beleid van verbod op verbouwing van eensgezinswoningen tot studentenkoten moet worden hardgemaakt. Dat vereist een inventarisatie van wat op dit moment eengezinswoningen of studentenwoningen zijn, en strenge controle op bouwovertredingen
• Hoge School en universiteit dienen aangemaand tot meer projectontwikkeling voor studentenkamers op eigen terrein, veeleer dan de binnentuinen van woonwijken volbouwen met studentenkoten. Dit kan eventueel via publiek-private partnerschappen

4. Promotie van duurzame mobiliteit

We dringen aan op een algemene visie op verkeerscirculatie in onze wijk, die gericht is op bestemmingsverkeer, die sluipverkeer tegengaat en die doorgaand verkeer onmogelijk maakt en afleidt naar de R4 en de Kortrijksesteenweg. Die visie is nodig als toetssteen, om te vermijden dat elke nieuwe ontwikkeling in de buurt de vandaag al te hoge verkeersdrukte in de wijk verder zou verergeren.

Wij willen dat meer wordt ingezet op duurzame mobiliteit. Fietsen en wandelen moet gestimuleerd worden o.a. door:

• Tweerichtingsverkeer voor fietsers in alle straten, en fietsvriendelijkere straten
• Heraanleg voetpaden en optreden tegen versperringen zodat voetgangers, ook met kinderwagen, en rolstoelgebruikers vlot en veilig kunnen circuleren.
• Meer fietsparkeerplaatsen in de buurt van studentenkoten, zodat voetgangers niet gehinderd worden door losgestalde fietsen
• Meer kwalitatieve fietsenstallingen ter beschikking van buurtbewoners die hun fietsen niet binnenshuis kunnen stallen

Héél belangrijk is ook dat de buurt veiliger wordt voor fietsers en voetgangers, zowel voor bewoners als voor de vele mensen die naar het station of de vele scholen in de buurt gaan.

Daarom vragen we met aandrang:

• Nog meer en betere fietspaden en het blijven wegwerken van gevaarlijke punten voor fietsers
• Snelheidsremmende maatregelen door de aanleg van bomenrijen, groenperken, of op sommige plaatsen een breder trottoir
• Waar het niet anders kan, aanleg van verkeersdrempels
• Aanleg van duidelijkere zebrapaden
• Aanleg van fietspaden waar deze nog ontbreken (veeleer dan fietssuggestiezones)
• Duidelijkere zone-30 markeringen
• Meer snelheidscontroles, vooral in de 30-zones, en zeker ook op bussen die vaak de snelheidslimiet niet respecteren. Aan trams kan een snelheidslimiet opgelegd worden in de zones 30 (zoals de kusttram)
• Veilige doorgang voor fietsers en voetgangers in de omgeving van het St-Pietersstation tijdens de hele duur van de werken. “Tijdelijke” verkeerslichten, zebrapaden en signalisatie zijn systematisch slecht opgesteld, verwarrend of ronduit gevaarlijk voor de zwakke weggebruiker

5. Ademruimte en rust in een groene omgeving 

Onze wijk geraakt helemaal volgebouwd en verstikt in verkeer. Vrijwel alle laatste (openbare) groene perceeltjes worden verkaveld, en nieuwe projecten zuigen extra verkeer aan. Ook stadsbewoners, zeker in drukbevolkte wijken en vooral gezinnen met kinderen, hebben nood aan groene ruimte, gezonde lucht en rust.

Daarom willen we:

(a) Lawaai beperken:

• Een geluidscherm om de Zuidkant van het station te beschermen tegen lawaai van daverende treinen en fluitende locomotieven, net zoals aan de Noordkant.
• Een zo geluidsarm mogelijke spoorinfrastructuur, gelet op toenemend treinverkeer ’s nachts
• Een inperking van het lawaai dat bussen maken door preventie en een strengere aanpak van snelheidsovertredingen en door een geleidelijke vervanging van klassieke bussen door elektrische voertuigen
• Een nieuw geluidscherm langs de hele grens tussen de R4 en de wijk zodat men in het nieuwe natuurpark Overmeers ook frisse lucht in een stil kader kan opsnuiven
• Een stop van ontwikkelingen die extra autoverkeer aanzuigen
• Een eerste analyse en evaluatie van de impact van de stationswerken op lawaai en verkeersstromen in de wijk
• Overleg tussen de stad en De Lijn om lawaaierige, vervuilende dieselbussen (die nu wel al roetfilters hebben) te vervangen door hybride exemplaren voor die lijnen die straten aandoen die veel busverkeer slikken, zoals een aantal assen in de wijk Sint-Pieters-Buiten

(b) Meer groene ruimte:

• Meer straatgroen ter verfraaiing van de buurt, als maatregel voor meer verkeersveiligheid en als filter voor fijn stof. Bv. door het herbestemmen van openstaande percelen tot groenzones, het versmallen van brede straten door de aanleg van groenzones, de maximale aanleg van lijnvormige elementen (bomen, struiken)
• De creatie van bijkomende groenzones waar mensen elkaar kunnen ontmoeten
• Boomplantactie: elk nieuw kind in de wijk krijgt een boom
• Bij het verstrekken van bouwvergunningen wordt rekening gehouden met de bedenkelijke waterhuishouding in onze wijk
• Bij beplantingen wordt resoluut gekozen voor inheemse boomsoorten, waarvan bewezen is dat ze beter aangepast zijn aan ons klimaat en een grotere meerwaarde opleveren voor natuur
• Maximale inspanningen voor ecologisch kwaliteitsvolle natuur in het resterende deel van het natuurpark Overmeers (ook gekend als het natuurontwikkelingsgebied Schoonmeersen), met inbegrip van een beperking van de geluidshinder
• Waar groen verdwijnt moet dit elders in de buurt gecompenseerd worden
• Het extra stimuleren van gevelbeplanting, groenaanleg op daken enz
• Waar groen verdwijnt moet dit elders in de buurt gecompenseerd worden

We vragen dat de wijk Sint-Pieters-Buiten een PROEFTUIN wordt voor de realisatie van het LOKAAL KLIMAATPLAN van de STAD GENT in de domeinen ENERGIE, MOBILITEIT, GROENE RUIMTE en BIODIVERSITEIT.

Onze wijk is hier bijzonder geschikt voor:

• Vele bewoners kwamen in de wijk wonen vanuit een keuze voor duurzame mobiliteit en zijn dus gevoelig voor het thema
• De 4 belangrijkste doelgroepen van het klimaatbeleid zijn aanwezig in onze multifunctionele wijk: particulieren, bedrijven, verenigingen en scholen
• De aanwezigheid van vele scholieren en studenten kan benut worden om creatieve, vernieuwende ideeën te verzamelen voor een klimaat- en natuurvriendelijke wijk
• De eerste kernen voor een doorgedreven klimaatvriendelijk beleid zijn al gelegd in de wijk: de prominente aanwezigheid van openbaar vervoer en het geplande natuurpark Overmeers
• De druk op de wijk is de laatste jaren fors toegenomen door projectontwikkelingen, meer bebouwing, betonnering en verkeer. Het is absoluut nodig om deze negatieve tendens te keren en opnieuw een positief verhaal te schrijven voor de wijkbewoners
• Met het Station Gent-Sint-Pieters als belangrijke toegangspoort tot de stad kunnen realisaties in de wijk in de kijker lopen bij bezoekers aan Gent
• Duurzaamheid leeft sterk in de wijk, en wordt op georganiseerde wijze ondersteund door een actieve werkgroep van Natuurpunt Gent, werkgroep Sint-Pieters-Buiten

6. Scholen en station: betere inbedding in de wijk

We willen dat de scholen en het Station Gent-Sint-Pieters meer “eigen” worden aan de wijk, veeleer dan als vreemd en soms vervelend voor de buurt beschouwd te worden. Dat kan door:

• De scholeninfrastructuur (sportvelden, groenzones, vergaderzalen, parkings, ...) ’s avonds en in vakantieperiodes gratis of voordelig ter beschikking te stellen aan buurtbewoners. Het is onlogisch dat de campus van de Hogeschool, die 1/3 van de wijk beslaat, deels groen wordt gehouden maar dat dat groen in het weekend hermetisch afgesloten wordt van de buurt
• Kleinhandel in of rond het station te verwelkomen die ook in het weekend de buurt kan bedienen (en dus niet enkel pendelaars op werkdagen)
• Het station en het toekomstige Prinses Mathildeplein als raam op de wijk aangenaam en vrolijk aan te kleden, bv. met kunstwerken, gekozen met inspraak van de buurt, eventueel ook van kinderen uit de buurt

7. Plaats om te spelen

Wij willen meer plaats om buiten te spelen, ook voor grote mensen. Daarom dringen we aan op: 

• Een speeltuin en/of speelfontein op het nieuwe Prinses Mathildeplein, en in afwachting van de aanleg van dat Plein een grasveld
• Toegankelijkheid voor buurtbewoners van het groen op de Redemptoristensite
• Toegankelijkheid, zeker ook in het weekend, van de groene campus van de Hogeschool die 1/3 van de wijk beslaat
• Eenvoudigere toegankelijkheid voor buurtbewoners van de bestaande sportinfrastructuur van de scholen in de wijk
• Een bijkomende toegang tot het Natuurpark Overmeers voor de oostkant van de wijk vanuit de Voskenslaan/Schoonmeersstraat via de Campus van de Hogeschool
• Het recht op minstens 1 speelstraat per jaar voor elke straat van de wijk. Waar dit om verkeerslogistieke redenen echt niet kan (bv. Voskenslaan), kan een alternatieve speelplek gezocht worden (bv. speelplaats van een school)

8. Een lokaal diensten- en handelsaanbod uitbouwen

We willen meer gerichte kwalitatieve kleinhandel en dienstenaanbod in de buurt. Dit kan door:

• Financiële stimuli voor nieuwe handelszaken
• Verbod op nachtwinkels
• Aantrekking van winkels en diensten op het nieuwe Prinses Mathildeplein die (vooral) buurtbewoners bedienen, in plaats van enkel passanten (bv. groentenwinkel, bibliotheekfiliaal, postkantoor, muziekschooltje ... veeleer dan de zoveelste broodjeszaak die zondag gesloten is) en ook kwalitatieve horeca veeleer dan een samenraapsel van pitabars, frituren en nachtwinkels waar het ’s avonds, ’s nachts en ’s ochtends onfris vertoeven is
• De dringende realisatie van de beloofde kinderopvang aan de Zuidkant van het station, die niet mag uitgesteld worden door vertraging op de stationswerf.
• Bij de inrichting van het nieuwe Prinses Mathildeplein een ruimte en infrastructuur te voorzien voor kleinschalige wekelijkse markten bv. biomarkt, ambachtenmarkt, ...

9. Actie tegen overlast en onveiligheid

We willen dat onze buurt ontsnapt aan het lot van vele stationswijken die onveilig en verloederd worden. Ook zijn buurtbewoners bezorgd over de vele inbraken in de wijk. Daarom dringen wij aan op:

• Een beperking van café’s in de buurt, ook op het toekomstige Prinses Mathildeplein
• Effectievere preventieve en repressieve aanpak van sluikstorten en verkeerd aanbieden van vuilnis (bv. meer sensibiliseringscampagnes door de scholen)
• Regelmatige ronde van straatvegers in de stationsbuurt (“toegangspoort tot de Stad”!), vooral na afvalophaalrondes
• Uitbouw van een net aan afvalbakken als straatmeubilair
• Installatie van hondentoiletten
• Regelmatige politiecontrole rond stationscafé’s en rendez-vous hotels
• Aanwezigheid van politie aan de Zuidkant van het station als grote groepen feestvierders vanuit het station naar evenementen in Flanders Expo gaan (bv. I love Techno)
• Voldoende nachtverlichting rond het station
• Een doorlichting van de (on)veiligheid in de stationswijk door de politie, gevolgd door een preventiecampagne naar bewoners toe en waar nodig meer blauw op straat

10. Een warme buurt 

We willen dat mensen zich in onze wijk thuis voelen door: 

• De inrichting van een buurtcentrum waar bewoners elkaar kunnen treffen, mogelijks onder niet-permanente vorm (bv. ingebruikname van infrastructuur van de Hogeschool en de Redemptoristensite op bepaalde dagen of tijdstippen)
• Initiatieven van en samenwerking met de Stad om het samenleven tussen studenten en niet-studenten aangenamer te maken, bv. ruilbeurs waarbij studenten een dienst aanbieden (bv. babysit, gras maaien, ...) in ruil voor een gunst van een bewoner (bv. studieplek in iemand’s tuin, verse soep, ...)
• Verderzetting Wijk aan Zet-subsidies voor buurtinitatieven
• Stadssteun voor het ontwikkelen van een (online) wijkgids met informatie over sportinfrastructuur, kinderopvang, verenigingen, ... in de buurt, een kalender van speelstraten en buurtfeesten, ….

Onze Facebook-pagina: https://www.facebook.com/sintpietersbuiten

Schrijf je in op onze Nieuwsbrief: http://sintpietersbuiten.be/ (linkerkolom)